Boğa (Bos taurus) safrasından izole edildiği için Taurin adı verilmiştir. Vücudumuzda özellikle göz, beyin, kalp ve kas dokularında bolca bulunur. Ortalama 70 kg bir insan vücudunda 70 gram taurin amino asidi bulunur. Birçok amino asitten farklı olarak taurin protein yapımında kullanılmaz.

Neden Taurine ihtiyacımız var?

Taurin, hücreleri hasardan korumada önemli bir rol oynar. Bazı çalışmalar, taurinin bir nörotransmitter olarak hareket edebileceğini öne sürmektedir. Bunlar merkezi sinir sisteminde bulunan kimyasal habercilerdir. Beyin gelişiminde ve doğum anormalliklerinin önlenmesinde rol oynadığı öne sürülmektedir.

Taurin seviyeleri düştüğünde, kalp ve kasta yer alan mitokondrilerde problem yaşanabilir. Mitokondri, hücrenin çalışması için ihtiyaç duyduğu enerjiyi üreten güç merkezidir. Bağışıklık sisteminde bulunan lökositlerde veya beyaz kan hücrelerinde yoğun olarak taurin bulunur.

• Belirli hücrelerdeki kalsiyum seviyelerini kontrol altında tutmak,
• Vücudunuzun nemli kalması için hücrelerinizdeki elektrolit dengesinin korunmasına yardımcı olmak,
• Sindirim için gerekli olan safra tuzlarının oluşturulmasına yardımcı olmak,
• Merkezi sinir sisteminizi destekleyebilmek,
• Bağışıklık sisteminizin sağlığını desteklemek.

Egzersiz performansınızı iyileştirme Taurin, kas fonksiyonunu düzenlemede hayati bir rol oynar ve egzersiz yaparken kas yorgunluğu riskinizi potansiyel olarak azaltabilir. Ayrıca kasları hasardan koruduğu ve kas ağrısı yaşamadan daha uzun süre egzersiz yapmanızı sağladığı düşünülmektedir. Metabolizmanızı desteklemek Taurin safra tuzlarını oluşturmak için kullanıldığından sağlıklı sindirimde önemli rol oynar. Yiyecekleri verimli bir şekilde enerjiye dönüştürebilmeyi sağlayarak metabolizmanızı potansiyel olarak iyileştirebilir.

Kalbi ve beyni desteklemek Taurin hem beyinde hem de kalpte bulunur. Beyindeki yüksek taurin seviyelerinin potansiyel olarak yaşa bağlı nörolojik hastalıklara yakalanma riskinizi azaltabilir. Konu kalbe geldiğinde ise taurin hem kan basıncını hem de kolesterolü düşürmeye yardımcı olabilir. Japonya’da doktorlar, konjestif kalp yetmezliği için bir tedavi seçeneği olarak “Güvenilir kaynak” taurini kullanıyor. Safra tuzları üretmenin yanı sıra taurin kan basıncının düzenlenmesi, antioksidan görevi olan bir antiinflamatuar ajan olarak da hareket etmektedir. Bu eylemler koroner kalp hastalığının önlenmesinde rol oynayabilir.

Taurinin birincil işlevlerinden biri, kolesterolü safra asitleriyle birleştirmek ve vücuttan uzaklaştırmaktır. Araştırmacılar, yüksek kolesterol diyetindeki farelere taurin takviyesi verdiğinde, kolesterolde doza bağlı olarak önemli bir düşüş olduğunu fark etmişlerdir. Araştırmacılar ayrıca, kolesterol açısından zengin bir diyet tüketen kişiler arasında, 3 hafta boyunca taurin takviyesi alanların kolesterol seviyelerinde, taurin almayanlara göre
daha az belirgin bir artış olduğunu bulmuşlardır.

Taurin ayrıca kan basıncının düzenlenmesi üzerinde bir etkiye sahip olabilir. Bazı araştırmacılar, taurinin, kan basıncında artışa neden olan böbrekteki anjiyotensin II sinyalinin etkisini bloke edebileceğini öne sürüyor. Görmeyi sürdürebilmek Bu tür amino asitleri göz yapısında yüksek miktarlarda görebilirsiniz.

Retinanın dejenerasyondan korunmasına yardımcı olduğu düşünülmektedir ve hatta optik sinir hasarını azaltmada bir miktar başarılı olabildiğinden bahsedilmektedir. Retinada taurin seviyelerinin azalması ciddi olarak hücre dejenerasyonlarının görüldüğünü göstermektedir.

Diyabet

Taurin, hem tip 1 hem de tip 2 diyabet için bazı risk faktörlerinin üstesinden gelmeye yardımcı olabilir. Birkaç çalışma, taurinin vücudu insüline daha duyarlı hale getirmede rol oynayabileceğini öne sürdü. Araştırmacılar ayrıca, taurinin hem tip 1 hem de tip 2 diyabet için diğer risk faktörlerinin üstesinden gelmede rol oynayabileceğini göstermiştir.

Taurin ayrıca diyabetle ilişkili böbrek hastalığı olan diyabetik nefropati için de fayda sağlayabilir. Sülfür içeren bir amino asit olarak taurin takviyesi, anti-inflamatuar ve antioksidan aktiviteleri yoluyla diyabet kaynaklı komplikasyonları ve endotel disfonksiyonunu azaltabilir ve/veya hafifletebilir. 8 hafta sonra, taurin destekli hastalarda plasebo grubuna kıyasla serum insülin ve HOMAIR’de önemli bir düşüş oldu. T2DM’li bireylerde taurin takviyesinin insülin ve HOMA-IR’nin yanı sıra oksidatif stres,inflamasyon ve endotelyal belirteçleri önemli ölçüde azalttığını ortaya
koymaktadır.

İyi taurin kaynakları Taurin alımınızı artırmak istiyorsanız, bu faydalı amino asidi içeren birçok gıda içeriği de yer almaktadır. Yumurta, istiridye, süt, tereyağı, yoğurt, peynir, kalamar, kırmızı et, balık. Vejetaryen veya vegan beslenen kişilerin tükettikleri gıdalar yeterli oranda taurin içermez.

Yüksek miktarlarda olmasa da, bazen vejetaryen ikame ürünlerine veya enerji içeceklerine taurinin eklendiğini göreceksiniz. Enerji içecekleri demişken vücut için olumsuz etkiler yaratabilecek yüksek miktarda kafein veya şeker içeriğine sahip olduklarını söylemeden geçmemekte fayda var. Eksiklik durumlarında her zaman bir taurin takviyesi alma seçeneğini de tercih edebilirsiniz.

Önerilen Miktarlar

Taurin için en yaygın dozaj aralığı günde 500–3.000 mg’dır. 2012 yılına ait bir EFSA raporunun, günde 6.000 mg’a kadar kullanımının güvenli olduğunu belirtmektedir. 

Çalışmalarda günde 1-6 gramlık bir aralık kullanılmıştır. Kan basıncını düşürmek için en yaygın kullanılan öneri günde 1,5 gramdır ve 0,5 gramlık üçe bölünerek kullanımı istenir. Atletik performansı iyileştirmeye yardımcı olabilmesi için egzersizden 60- 120 dakika kadar önce taurin tüketilmesi önerilir. Ek olarak, performans artışını elde etmek için kronikleşmiş taurin alımının gerekli olmadığını belirtmekte de fayda var.

Taurinin yan etkileri doğru miktarlarda aldığınız sürece beslenmenize daha fazla taurin eklemenin bilinen hiçbir yan etkisi yoktur. Herhangi bir takviye veya tedavi denemeden önce lütfen doktorunuza veya sağlık uzmanınıza danışın. Gıda takviyeleri, çeşitli, dengeli beslenmenin ve sağlıklı bir yaşam tarzını desteklemek için tercih edilebilir.

Eczaci Dergisi’ndeki yazima buradan ulasabilirsiniz.

Uzman Diyetisyen Ezgi Öztürk Darici