2023’te sizler için yazmak büyük bir zevkti, umarım sizde benim sizin için yazarken keyif aldığım kadar yazılarımı okumaktan keyif almışsınızdır. 2024’e bakmak ve yeni yılda beklenen trendler hakkında bazı bilgi paylaşımlarında bulunacağım.

Beslenme trendleri derken asıl kastettiğim Whole Foods Market’in Trendler Konseyi’nin yakın zamanda yayınladığı bazı pazar tahminlerinden yararlanacağım. Belirtilen sonuçlar genel halkın sağlığı ve gelişmesi için iyiye işaret ediyor.

Bu trendler radarınızda olmalı mı ve neden?

 

Trend 1 – Tamamen Bitki Bazlı bir Beslenme

Hem bitki bazlı beslenmeye hem de bu ürünlerin içeriğine giderek daha fazla ilgi duyan bir pazara hitap etmek için, bitki bazlı ürün üreticilerinin daha basit, daha kısa içerik listelerine sahip daha fazla ürün sunumuna yönelecekleri görülüyor. Benim inancım, bunun tüketicinin bitkisel bazlı et alternatiflerine olan inancını ve güvenini artırabilecek sağlam bir trend olma potansiyeline sahip olduğudur.

 

Bitki bazlı et alternatifleri arıyorsanız, soya veya bezelye proteininin etikette ilk 2-3 içerikten biri olmasını aramakta fayda var çünkü bunlar en kaliteli bitkisel protein kaynaklarıdır. Ayrıca etiketteki bileşenlerin miktarlara göre listelendiğini de bilin; dolayısıyla bir üründeki ilk birkaç içerik muhtemelen ürünün yapıldığı malzemenin çoğunluğunu temsil eder; bu şekilde görselleştirmek, bir ürünün neyle ilgili olduğunu daha iyi belirlemenize yardımcı olabilir.

 

Trend 2 – Kakaonun Geri Dönüşü

Kakao gerçek bir besin kaynağı ve öyle görünüyor ki Whole Foods, 2024 yılında kakaonun daha geniş bir gıda ürünü yelpazesinde işlevsel bir içerik maddesi olarak görüneceğini öngörüyor. Kakao ve bitter çikolata ilginç bir kategoriye girer çünkü sağlık için mutlaka “gerekli” olmasalar da gerçekten de çok sayıda benzersiz faydalı bileşik içerirler.

Öğleden sonra atıştırmalık olarak bitter çikolatayı fındık ve meyveyle birleştirmek iyi bir seçenek olabilir. Örneğin bitter çikolata ve kakao, polifenol ve flavonoid ailelerine sahip birden fazla bileşik içeren az sayıda gıdadan biridir; her ikisinin de bağırsak mikrobiyomu da dahil olmak üzere birçok vücut sistemi üzerinde olumlu etkiler gösterdiği bilinmektedir. Sadece bu da değil, bitter çikolata aynı zamanda magnezyum, kalsiyum ve potasyum gibi temel besin maddelerinin de kaynağıdır; çoğu insanda bu besin ögeleri eksik ve yaygın bir sağlık sorunu olan kan basıncını düşürmeye yardımcı oluyorlar.

 

Trend 3 – Karabuğday

Karabuğday besleyici, düşük glisemik indeksli bir nişastadır ve doğal olarak glütensiz olması nedeniyle popülerliği ve pazardaki varlığı muhtemelen artacaktır. “Glutensiz” olmanın bir tahılı veya ürünü otomatik olarak üstün kılmadığını, ancak glüteni tüketemeyen bireylere uygun olduğunu açıkça belirtelim. Daha önce hiç görmediyseniz veya denemediyseniz, görsel olarak kahverengi pirince çok benzemektedir ancak aynı zamanda çeşitli ürünlerde ve unlu mamullerde un halinde de yaygın olarak kullanılmaktadır. 

 

Yiyecek ve beslenmenin en büyük zevklerinden biri, yeni şeyler denemenin getirdiği yenilik ve çeşitliliktir. Daha önce hiç denemediyseniz, karabuğday veya karabuğday unu kesinlikle mutfağınıza alarak güçlü bir beslenme profili oluşturabilirsiniz. Sağlıklı bir karbonhidrat kaynağı ne zaman dikkat çekse, bazen sosyal medya ve diğer yollar aracılığıyla karbonhidrat alımıyla ilişkilendirilen olumsuzluklar nedeniyle mutlu oluyorum. Aynı zamanda karabuğday olağanüstü bir magnezyum ve lif kaynağıdır!

 

Trend 4 – Balık Senaryosunu Tersine Çevirmek

İstatistiksel olarak konuşursak, pek çok insan balık yemiyor ve balık yiyorlarsa da çok fazla yemeleri gerekiyor. Sorun şu ki, önemli uzun zincirli omega-3 yağ asitleri EPA ve DHA’nın TEK besin kaynağı balıktır. Bu bileşiklerin neden bu kadar önemli olduğu ve büyük bir balık yiyicisi değilseniz neden muhtemelen bir omega-3 takviyesine ihtiyacınız olduğu hakkında daha sonraki yazılarımda da bahsedeceğim. Bu süreçte bitki bazlı gıda tercihlerine olan ilginin artması, tüketicilerin bakış açısını değiştirebiliyor. Bu da önümüzdeki yıl tüketicilerin balığa bakışını değiştirebilir. 

 

Vegan füme somon gibi bitki bazlı balık ürünleri de pazara girerek veganlar ve vejetaryenler için daha fazla kapı açacağa benziyor. Balık, teknik olarak diğer geleneksel hayvan tarımına göre daha az arazi ve su kullanımına ihtiyaç duyuyor; bu da bazı tüketicilerin daha fazla dikkat ettiği bir konu. Bitki bazlı balık ürünlerinin bu benzersiz beslenme özelliklerini ne ölçüde uygulayacağı ,göz önünde bulundurulması gereken bir konu olacaktır ve eğer bir takviye tercih edecekseniz kullandığınız bitkisel omega-3 ürününün EPA ve DHA içerdiğinden kesinlikle emin olmak isteyeceksiniz.

 

Trend 5 – Baharatlar

Çeşitli küresel ve kültürel kaynaklardan elde edilen taze ve kurutulmuş (baharat karışımları) biberlerin mutfaklarda kullanımına artan bir ilgi olduğu görülmektedir.Ben bu trendi fazlasıyla destekliyorum; özellikle de mutfak yaratıcılığını ve kültürel yiyecek ve malzemelerin keşfedilmesini teşvik ettiği için. Gerçek şu ki bitki, baharat karışımları ve bunların elde edildiği gıdalar kavramsal olarak kakao ve bitter çikolata gibi ürünlere çok benzer.

Eğer onlardan hoşlanmıyorsanız, onları yoğun bir şekilde kullanmanıza gerek yok, ancak kesinlikle “ekstra sağlık faydaları” olarak adlandırılan içerikleri sunuyorlar. 

 

Otlar ve baharatlar önemli antiinflamatuar ve antioksidan özelliklere sahip olma eğilimindedir, dolayısıyla bunların faydası, lezzet ve estetiğin çok ötesine geçer. Kişisel olarak, mutfağımda tam bir baharat dünyasına dalış sağlıyorum; umarım siz de 2024’te aynısını yapmayı düşünürsünüz.

 

Trend 6- Kolajenler ve Algler

2023 yılında olduğu gibi yeniden kolajen ürünleri ve alglerden elde edilen spirulina,chlorella tozları ile Omega-3 yağ asidi destekleriyle fazlasıyla karşılaşacağız. Sürdürülebilirliğe ilişkin çok sayıda fayda ve olumlu etki, alg pazarının büyümesini desteklemektedir; örneğin deniz yosununun, çözünmüş nitrojeni, fosforu ve karbondioksiti doğrudan denizden emdiği için karbon negatif olduğu görülmüştür. 

Ayrıca, tüm gerekli amino asitleri içeren bitki bazlı bir protein kaynağı olduğundan, hayvansal kökenli içerikler içermeyen sağlığı teşvik eden gıdalar, içecekler ve diyet takviyelerinde kullanım için mükemmel bir adaydır.

2024’ü Şimdiye Kadarki En Sağlıklı Yılınız Haline Getirmeye Hazır Mısınız?

İster beslenme biliminin incelikleri üzerine üst düzey sohbetlerden hoşlanıyor olun, ister yalnızca sağlık hedeflerinize ulaşmak için en az dirençli beslenme rehberliğinin yolunu arıyor olun, bu yıl sizin yılınız olabilir. 

2024’ü şimdiye kadarki en sağlıklı yılınız haline getirme yolunda ilerlemeniz dileğiyle…

Eczaci Dergisi’ndeki yazima buradan ulasabilirsiniz.

Uzman Diyetisyen Ezgi Öztürk Darici